Όπως όμως όλοι γνωρίζουμε, όλα τα πράγματα έχουν μια κυκλική πορεία και πλησιάζει η ώρα που η οικολογική καταστροφή θα είναι τόσο προφανής ώστε ακόμα και ο πιο τυφλός υποστηρικτής τής «εκμεταλλευτικής» θεωρίας δεν θα είναι απρόσβλητος από τις επιπτώσεις της. Οπωσδήποτε οι αιτίες της οικολογικής καταστροφής από φιλοσοφική άποψη θα ξεκαθαρισθούν στη συνέχεια, όμως πριν συμβεί αυτό, είναι πολύ πιθανό η απόκριση σε αυτά τα προβλήματα να πάρει την μορφή μιας επανεπιβεβαίωσης όλων αυτών των χρεοκοπημένων αντιλήψεων και πίστεων. Η θεμελιοκρατία («φονταμενταλισμός») είναι πολύ συχνό φαινόμενο σε εποχές κρίσης, αν και πάντα αποτυγχάνει να δώσει λύσεις. Στην χειρότερη δυνατή εκδοχή δε, η επιστροφή σε ξεπερασμένα πιστεύω τα οποία στην πραγματικότητα δημιούργησαν το πρόβλημα, θα επιδεινώσει αυτά τα προβλήματα και ακολούθως, όταν διαπιστωθεί η χρεοκοπία τους τόσο σε φιλοσοφικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, η κοινωνία την οποία προσπάθησαν να υποστηρίξουν θα κατακερματισθεί μέσα σε αλλεπάλληλες τοπικές συγκρούσεις.
Η παγανιστική κοσμοθεώρηση δυσφημίσθηκε και σπιλώθηκε σαν δήθεν «ειδωλολατρεία» από τους πολιτικά και θρησκευτικά φανατικούς των πρώτων χριστιανικών κινήσεων μέσα στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και, λόγω αυτού, το πολύτιμο μήνυμα του σεβασμού τόσο προς την Φύση (εσωτερική και εξωτερική) όσο και προς τους συνανθρώπους, οδηγήθηκε έκτοτε στο περιθώριο. Στον Παγανισμό, η έννοια της δογματικής πίστης στην κάθε λογής εξουσία δεν έχει καμία θέση, ενώ τα αισθήματα κατωτερότητας και μηδαμινότητας που προκαλεί η ιδέα της υποτιθέμενης «αμαρτίας», ακόμα και η συλλογική - φυλετική ενοχή του υποτιθέμενου «προπατορικού αμαρτήματος», είναι πράγματα εντελώς ξένα για έναν παγανιστή. Η προσωπική αντίληψη της πραγματικότητας, σύμφωνα με το διαχρονικό αξίωμα «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ» («Γνώρισε τον Εαυτό σου») αποτελεί μια πολύ πιο χρήσιμη και ανθρώπινη αρχή. Οι παγανιστές πιστεύουν ότι ο καθένας μπορεί να κάνει ο,τιδήποτε θέλει, αρκεί να μην βλάπτει τον άλλο. Αυτή είναι η πλέον ώριμη και υπεύθυνη από όλες τις θρησκευτικές διδαχές που έχουν εκφραστεί μέσα στους αιώνες. Μόνον έτσι μπορούμε να ζούμε μια ζωή γεμάτη όχι από τύψεις αλλά από ευτυχία.
Αυτή η ευτυχία και ο συνεχής εορτασμός της ζωής είναι που αναδείχνουν τον Παγανισμό σαν τον πλέον ελκυστικό τρόπο διαβίωσης. Οι ζωντανές μορφές αυτής της φυσικής Θρησκείας είναι γεμάτες από ευτυχία και ως τέτοιες δεν μπορούν παρά να συγκρούονται με τις ψευδο-ευλαβικές έμμονες ιδέες των διάφορων εξουσιαστικών πιστεύω. Αυτός καθαυτός ο πυρήνας της παγανιστικής λατρείας είναι ο εορτασμός (με όλη την σημασία της λέξης) των λειτουργιών της Φύσης. Το να μοιραζόμαστε την τροφή και το ποτό, το να αναγνωρίζουμε την αρχή των αλληλο-συμπληρωνόμενων εννοιών του αρσενικού και του θηλυκού, σημαίνει να αναγνωρίζουμε και να επιβεβαιώνουμε την εξάρτησή μας από την Γη ως Μητέρα μας, και την ενότητά μας ως παιδιά αυτού του κόσμου, ολοκληρωμένα και συνειδητά μέρη αυτής της ιερής Φύσης. Το να αναγνωρίζουμε τα ιερά μέρη του κόσμου είναι επίσης μια λατρευτική πράξη. Οι παγανιστές αναγνωρίζουμε αυτά τα μέρη εκεί όπου μπορούμε να νοιώσουμε ιδιαίτερες θεϊκές δυνατότητες, τα αναγνωρίζουμε ως τοποθεσίες όπου μπορούμε να νοιώσουμε ότι όντως είμαστε ένα με την Φύση. Ως τέτοιοι, επιζητούμε να ξαναχρησιμοποιήσουμε όλα αυτά τα ιερά μέρη, όπου είναι δυνατό να γίνει αυτό. Για τους οπαδούς της «εκμεταλλευτικής» θεωρίας, αυτά τα μέρη είναι απλώς τεμάχια ακίνητης κτηματικής περιουσίας για αγοραπωλησίες με σκοπό το κέρδος, ή την απόλαυση...
Η ισορροπία συνεπάγεται τον συνδυασμό των αντιθέτων. Ακριβώς όπως είναι αδύνατον να έχουμε φώς χωρίς σκοτάδι, έτσι δεν μπορεί να υπάρξει και ζωή χωρίς τον θάνατο. Εμείς αναγνωρίζουμε αυτόν τον νόμο της ενότητας των αντιθέτων και αυτό είναι κάτι που συχνά παρεξηγείται από αυτούς που φοβούνται το σκοτάδι και τον θάνατο, γιατί τα βλέπουν ως παρεκκλίσεις από τον κανόνα του φωτός και της ζωής. Όπως ο κάτοικος της πόλης απεχθάνεται την άγρια Φύση, έτσι και τα άτομα ή τα συστήματα που δεν αναγνωρίζουν την άλλη πλευρά της ζωής και του φωτός φοβούνται όσους έχουν τα μέσα για να τα αντιμετωπίσουν. Εμείς αναγνωρίζουμε αυτές τις «άλλες» πλευρές ως ένα μέρος της ισορροπίας. Η άρνηση αυτών των «άλλων» πλευρών είναι διαστροφή που οδηγεί αναπόφευκτα σε μαζικές ψυχώσεις και παθολογικές εκδηλώσεις αυτής ακριβώς της διαστροφής. Τα κυρίαρχα πολιτικά και θρησκευτικά συστήματα αυτού του κόσμου διακατέχονται όλα από αυτήν την επικίνδυνη διαστροφή κι επιζητούν να εξαφανίσουν ό,τι αντιλαμβάνονται ως απειλητικό. Ένα λυπηρό παράδειγμα αυτής της αρρωστημένης κατάστασης είναι η ιστορία διάφορων δικτατόρων που διαρκώς προσπάθησαν και προσπαθούν να επιτύχουν την απόλυτη καθαρότητα, εξοντώνοντας όλο και περισσότερους ανθρώπους. Είναι πασιφανές ότι μόνον ο Παγανισμός, με το ιδιαίτερο Ήθος του, ένα Ήθος το οποίο συνδυάζει όλα τα αντίθετα πράγματα, αναγνωρίζοντας και δοξάζοντας ισόποσα όλες τις επιμέρους διαφορές τους, μπορεί να προάγει την Αρμονία και την Ισορροπία, την Κατανόηση και την Ανοχή.
Nigel Campbell Pennick
Πηγή: Περιοδικό «Διιπετές», τεύχος 67, Θερινό Ηλιοστάσιο «2008»